logo

Wrak z Avaldsnes.

AAA  

Wrak ma około 18 metrów długości, ale oryginalnie statek miał prawdopodobnie długość około 22 metrów. Szerokość wraka wynosi około 6 metrów.  Wykonane z dębu wręgi i klepki poszycia zachowane są w bardzo dobrym stanie.  Statek został zbudowany metodą „na zakładkę”, co było normą dla skandynawskich statków z epoki Wikingów i z okresu średniowiecza. Jednak analiza budulca wskazuje, że statek został zbudowany w rejonie Gdańska lub Elbląga około 1395 roku. Badania nad statkiem pokazują, że miał on kształt zbliżony do kropli, z szerokim dziobem i wąską rufą. Zbudowano go, łącząc tradycje skandynawskie z tradycją budowy statków z rejonu Bałtyku. Intencją budowniczych było prawdopodobnie stworzenie dobrego statku transportowego.

Kadłub uszczelniono sierścią zwierzęcą, którą umieszczano między klepkami, natomiast w miejscach, gdzie klepki były mocowane do dziobu i rufy, użyto mchu (Drepanocladus vernicosus). Mech ten jest kolejnym dowodem na to, że statek odkryty w Avaldsnes został zbudowany u ujścia Wisły Statek miał prawdopodobnie zakrzywiony dziób i prostą rufę, która odchylała się na zewnątrz.

Nadstępka, która przytrzymywała maszt, została wykonana z dużego kawałka drewna. Utrzymywało ją w miejscu 5 masywnych belek umocowanych wzdłuż wręg.

Wewnątrz statku, gdzie znajdowała się ładownia, znaleziono wiele gałęzi. Stanowiły one prawdopodobnie okładzinę wnętrza ładowni, chroniącą burty statku przed uderzeniami ładunku oraz ładunek przed zamoczeniem na dnie statku. Gałęzie świadczą także o tym, że był to statek handlowy, który mógł przewozić zarówno ciężki, jak i delikatny ładunek.

Szalunek wewnętrzny z gałęzi jest jasny – takiego samego koloru, jak elementy konstrukcji tylnej części statku. Jest to rzadko spotykane na wraku, który przeleżał na dnie morskim 600 lat.

 

Widok na przestrzeń portu w Avaldsnes, fot. Krystyna Stubińska/CMM.

Rysunek wraka z Avaldsnes, rys. Harry Alopaeus/Stavanger Maritime Museum.

Wrak z Avaldsnes zagrzebany w mule, fot. Endre Elvestad/Stavanger Maritime Museum.

Mech (Drepanocladus vernicosus).

Rysunek nadstępki, rys. Harry Alopaeus/Stavanger Maritime Museum.
 
Ośrodek Kultury Morskiej CMM EEA Grants MKiDN Promesa MKiDN CMM Stavanger Museum Klient 7AV